Szaszłyki Satay

Szaszłyki Satay
Witold T.Zalewski
Ostatnio przebywając w Singaporze i Malazji wszędzie można zjejść smaczne szaszłyki satay. Badacze tradycji kulinarnych ustalili, że satay - małe, mocno przyprawione szaszłyki - pochodzą z Jawy, ale jako bardzo wygodne jedzenie rozprzestrzeniły się na całą Indonezję, Malezję, Singapore,Tajlandię i jeszcze dalej, wszędzie nabierając odmiennego, lokalnego charakteru. Proponuję więc jedynie zainspirować się tym pomysłem, skorzystać z azjatyckiej palety smaków i stworzyć satay własnego autorstwa.


W komponowaniu zestawów przypraw naszym drogowskazem niech będzie różnorodność. Mamy stworzyć smaki słodkie, słone, pikantne, kwaśne, łagodne - wszystkie złożone i bogate.Przypraw i dodatków trzeba sporo, ale wystarczy jedna wyprawa do dobrze zaopatrzonego sklepu z żywnością azjatycką. Z lodówki ze świeżymi produktami wybieramy korzeń imbiru, trawę cytrynową, limonki, kolendrę i miętę. Potrzebne będą również swojskie czosnek, szczypiorek i cebula. Wśród puszek, słoików i butelek wyszukujemy niesłodzone mleko kokosowe, zwykły sos sojowy i słodki sos sojowy albo indonezyjski kecap manis, tajską czerwoną pastę curry, pastę chilli, najlepiej tajską, bo będzie miała w składzie suszone krewetki i tamaryndowiec, które dadzą nowy smaczek, albo zwykły sambal, ponadto olej sezamowy, ocet ryżowy i sos rybny(Nam Pla). Wielkim ułatwieniem jest gotowa japońska marynata teriyaki, którą można ewentualnie samemu przygotować w domu. Przydadzą się miód i brązowy cukier, najlepiej muscovado, sake porto albo wytrawne sherry. Może jeszcze kilka przypraw w proszku - kurkuma, kruszone chilli, kumin.Tak wyposażeni zabieramy się do przygotowywania marynat, których podstawą jest sos sojowy, a resztę dobiera nasza wyobraźnia.Satay można przygotowywać z wszelkich mięs, ryb, owoców morza, ja dodaję jeszcze warzywa i owoce. Na każdym patyczku jest tylko jeden składnik, może być pokrojony w kostkę, ale znacznie lepiej i zgodnie z pierwowzorem będzie wyglądał pasek mięsa nabity na szpadkę jak falbanka.Najłatwiejsze, najszybsze w przygotowaniu są szaszłyki z piersi kurczaka, polędwicy wołowej, polędwiczek wieprzowych,karkówki, z dużych obranych ze skorup surowych krewetek, z tofu. Dla wegetarian blanszuję i nadziewam na patyki plastry cukinii, groszek cukrowy, małe cebulki. Marynowanie mięsa nie musi trwać długo, dwie-trzy godziny wystarczą. Patyki trzeba wcześniej namoczyć, żeby się nie paliły w czasie grillowania. Najlepszym patentem jest ustawienie na bufecie elektrycznego grilla albo maszynki do raclette (jeśli takowych nie mamy, można upiec satay w piekarniku). Goście sami się obsługują, a dodatkową atrakcją są zapachy. Do szaszłyków przygotowujemy kilka sosów do maczania, przede wszystkim sos z orzeszków ziemnych, zaskakujący w smaku, ciężki, ale wciągający . Akcentem łagodzącym szaleństwo przypraw i smaków mogą być nabite na szpadki owoce - mango, liczi, mandarynki, skropione sokiem z limonki melony i ananasy. Stosowne napoje to piwo i białe wino o świeżym, szczypiącym smaku
Marynaty

Teriyaki
2/3 szklanki sosu sojowego 1 szklanka sake lub sherry 5 łyżek ciemnego cukru 2 utarte ząbki czosnku 1 łyżeczka utartego korzenia imbiru 1/2 łyżeczki kruszonego chilli

Pikantna
1/2 szklanki sosu sojowego 1 szklanka sake lub sherry 6 utartych ząbków czosnku 2 łyżki tajskiej pasty curry 1 łyżka oleju sezamowego do smaku pasta chilli lub kruszone chilli posiekany szczypiorImbirowa 1/2 szklanki oleju 1/3 szklanki sosu sojowego 1/2 szklanki rosołu albo wody 4 łyżki sosu rybnego 2 łyżki utartego imbiru 1 utarty ząbek czosnku 1 łyżka miodu

Cytrynowa
3/4 szklanki sosu sojowego 3/4 szklanki białego wina 3 trawy cytrynowe utarta skórka z limonki 4 łyżki sosu rybnego 2 utarte ząbki czosnku 1 łyżka posiekanej mięty i kolendry

Sos z orzeszków ziemnych
Ok. 2,5 szklanki sosu 20 minut
1 szklanka masła z orzeszków ziemnych 1 szklanka mleka kokosowego 3 łyżki oleju 1 cebula 2 łyżeczki utartego imbiru 3 utarte ząbki czosnku 3 łyżki słodkiego sosu sojowego szczypta kruszonego chilli lub pasta chilli sok z 1/2 limonki 3 łyżki sosu rybnegoZeszklić cebulę, dodać czosnek, imbir, chilli i sos sojowy, trochę wody, zagotować. Dodać mleczko kokosowe i masło orzechowe. Wymieszać. Dodać sos rybny i sok z limonki. Doprawić. Podawać na zimno posypany kolendrą.